Unia Europejska
Niewiele osób wie, ale termin „sztuczna inteligencja” został ukuty już w latach 50’ XX wieku. Wówczas jednak wszelkie badania nad AI prowadzone były raczej w obrębie rozwiązywania problemów i tzw. obliczeń symbolicznych. W latach 60’ XX wieku rozwiązaniami z zakresu AI zainteresował się Departament Obrony USA, który zlecił prace nad stworzeniem systemów potrafiących naśladować ludzkie rozumowanie w przynajmniej podstawowym stopniu. A to był przecież dopiero początek…
Słowem wstępu
AI z biegiem czasu znajdowała coraz szersze zastosowanie, co było możliwe dzięki rozwojowi nowych technologii i idącym z tym w parze zaawansowanym algorytmom, większej mocy obliczeniowej i pamięci masowej. Ciekawym przykładem jednego z pierwszych rozwiązań związanych z AI był projekt mapowania ulic, który powstał na zlecenie DARPA tj. Agencji Zaawansowanych Projektów Badawczych Obrony już w latach 70’.
To jednak nie wszystko. Pierwsi inteligentni asystenci zostali opracowani już w 2003 roku, a więc na wiele lat przed tym, gdy na rynek trafiły tak zaawansowane narzędzia, jak Siri czy Alexa. Początki AI sięgają jednak lat 50’ i są związane z wybitnym uczonym — Alanem Turingiem, który przyczynił się do rozszyfrowania niemieckiej Enigmy podczas II wojny światowej.
AI liczy sobie kilkadziesiąt lat
Alan Turing to zdecydowanie jedna z najważniejszych postaci I połowy XX wieku. Uważany jest za ojca sztucznej inteligencji i nic w tym dziwnego — to właśnie jemu przypisuje się rozszyfrowanie niemieckiej Enigmy, co wpłynęło na znacznie szybsze zakończenie II wojny światowej.
Alan często stawiał pytania wykraczające poza możliwość zbadania ówczesnej nauki. Wśród nich były te związane z możliwością stworzenia sztucznej świadomości opartej na rozumowaniu człowieka. W latach 50’ opracował on specjalną metodę zwaną Imitation Game, czyli tzw. test Turinga.
W teście brała udział maszyna, człowiek oraz postronny uczestnik. Ten ostatni miał za zadanie odróżnić odpowiedzi udzielane przez maszynę od odpowiedzi udzielanych przez człowieka.
Jeśli nie był w stanie ich odróżnić — wynik eksperymentu miał być uznany za pozytywny. Warto tutaj jednak dodać, że przez kilkadziesiąt lat żadnemu programowi komputerowemu, który bazował na AI, nie udało się jednoznacznie zdać testu.
Tak wyglądał Alan Turing - ojciec sztucznej inteligencji
Ustalenie definicji sztucznej inteligencji
W 1956 roku zorganizowana została specjalna konferencja tj. Konferencja w Dartmouth, w której udział wzięło wielu światowej klasy naukowców. Ustalono wówczas, że sztuczną inteligencją jest: “system, który potrafi świadomie postrzegać otoczenie i reagować na nie w taki sposób, by maksymalizować szanse powodzenia”.
To właśnie podczas tej konferencji pojawiła się także teza głosząca, że istnieje możliwość odtworzenia działania ludzkiej inteligencji w systemie symulowanym przez maszyny. W rezultacie AI zaczęła czerpać garściami z matematyki, literatury, psychologii, robotyki, medycyny i nie tylko, a gdy już zgromadziła wystarczającą ilość danych, zaczęła się prawdziwa technologiczna rewolucja.
Myślące maszyny to nie science-fiction
Już w latach 60’ XX wieku powstały pierwsze maszyny, z którymi można było porozmawiać. Przykładowo w 1966 roku powstała ELIZA — pierwsza w historii wirtualna psychoterapeutka, która przetwarzała język naturalny, by móc prowadzić rozmowy z ludźmi. W praktyce był to zatem protoplasta współczesnych chatbotów. ELIZA potrafiła rozpoznawać kluczowe słowa, a następnie tworzyć adekwatne do pytań odpowiedzi. W latach 70’ na rynek trafił inny chatbot PARRY, a w latach 90’ Racter.
Tak wyglądała przykładowa konwersacja z ELIZĄ | Źródło: Wikipedia
To jednak zaledwie wierzchołek góry lodowej w kontekście tego, co znamy głównie z futurystycznych filmów. Już w 1973 roku zaprojektowano bowiem MYCIN — zaawansowany system diagnostyki medycznej, który doradzał, jaka forma leczenia zakażenia bakteryjnego będzie najlepsza. Obecnie tworzone są znacznie bardziej rozbudowane narzędzia AI, które są w stanie precyzyjnie wykrywać nawet zmiany nowotworowe.
Co było dalej?
W latach drugiej połowie lat 70’ zaobserwowane zostało zjawisko nazwane później „zimą sztucznej inteligencji”. Chodziło tutaj o to, że inwestycje w AI nie przynosiły oczekiwanych rezultatów. Ostatecznie wielu inwestorów postanowiło wycofać środki z tego sektora, ale na szczęście był to tylko chwilowy przestój. Wkrótce dostrzeżono bowiem potencjał w programach, które potrafiły wykonywać i automatyzować poszczególne zdefiniowane zadania.
Zaczęto wówczas odchodzić od stosowania reguł na rzecz uczenia maszynowego, które było bliższe działaniu ludzkiego umysłu. AI zaczęto wykorzystywać w księgowości, marketingu, kadrach, obsłudze klienta, sprzedaży, rekrutacji, ale i nie tylko. Jednym z przełomów okazał się moment, w którym AI rozgromiła w grze w szachy arcymistrza szachowego — słynnego Kasparowa. Był to pierwszy aż tak znaczący triumf sztucznej inteligencji nad człowiekiem, co przełożyło się na wzmożone badania i kolejne inwestycje.
W 2016 roku AI udało się pokonać mistrza świata w grze go, którą powszechnie uważa się za najtrudniejszą grę logiczną, jaka kiedykolwiek powstała. W 2017 roku poinformowano z kolei o debiucie robota XiaoYi — maszynie, która jako pierwsza na świecie zdała egzamin lekarski, ucząc się wcześniej na materiałach, z których korzystają studenci medycyny.
Co więcej, już w 2015 roku powstała Sophia - pierwszy na świecie humanoidalny robot obdarzony sztuczną inteligencją. Sophia potrafi nie tylko się uczyć, ale również dostosowywać do ludzkich zachowań. Robot ten samodzielnie udzielał wywiadów na całym świecie, a w 2017 roku został obywatelem Arabii Saudyjskiej, stając się jednocześnie pierwszą w historii maszyną, która otrzymała obywatelstwo.
Robot Sophia podczas udzielania wywiadu | Źródło: United Nations
AI jest wszędzie, a to dopiero początek
Autonomiczne pojazdy przez całe dziesięciolecia były jedynie wymysłem ludzkiej wyobraźni. Dzisiaj jest to już swoistym standardem. Z rozwiązań tego typu korzystają wszyscy znaczący producenci samochodów na świecie. Ale to nie wszystko, bo przecież w 2018 roku na rynku zadebiutowała pierwsza autonomiczna taksówka!
Wszystko wskazuje na to, że AI w ciągu kilku najbliższych lat stanie się nieodzownym elementem naszej rzeczywistości na jeszcze większą skalę. Już teraz trwają pracę nad metaversum, które również wykorzystuje sztuczną inteligencję. Rozwiązania tego typu stosowane są w wojsku, medycynie, przemyśle, edukacji, rozrywce, motoryzacji…
Zapisz dziecko na darmowe warsztaty z programowania
Rozwój sztucznej inteligencji niesie ze sobą zarówno korzyści, jak i zagrożenia. Z pewnością przełoży się to na powstanie nowych miejsc pracy, bo już teraz AI można studiować na wybranych uniwersytetach. Do takiej rzeczywistości warto przygotować swoje dziecko, w czym z przyjemnością pomożemy!
Zapraszamy na bezpłatne warsztaty w Kr(AI)nie Przyszłości w ramach cyklu Koduj z Gigantami. W naszych zajęciach mogą wziąć udział dzieci i młodzież w wieku 7 do 18 lat. Podczas lekcji uczymy programowania w najważniejszych środowiskach programistycznych, pokazujemy najpopularniejsze narzędzia AI i uczymy, jak ze sztucznej inteligencji korzystać w sposób bezpieczny i etyczny.
Zapraszamy! Będziemy w całej Polsce zarówno stacjonarnie, jak i online. Zapisy wciąż trwają!
Granie przez programowanie! Jak gry wideo łączą pokolenia?
Istnieją gry ponadczasowe, do których chętnie wracamy mimo upływu lat. Mowa o produkcjach, w które aktywnie grają osoby w praktycznie...
Czytaj więcej
Kim będę w przyszłości, czyli jak pomóc dziecku wybrać zawód?
Wybór zawodu jest arcytrudnym wyzwaniem. Pierwszą przyszłościową decyzję dziecko podejmuje już w VIII klasie, kolejną tuż po maturze....
Czytaj więcej