Choć kodowanie i programowanie to pojęcia często utożsamiane, nie jest to do końca trafne połączenie. Programowanie to wydawanie poleceń w określonej kolejności, by zrealizować określony cel. Komendy te przyjmują formę kodu, który trzeba najpierw poprawnie zapisać, by wywołać odpowiedni efekt. Bez kodowania nie ma programowania! Ale wbrew pozorom kodowanie nie jest czarną magią. To umiejętność, którą można uczyć dziecka od najmłodszych lat – i to nie tylko z wykorzystaniem komputera!

Co to jest kodowanie i czym się różni od programowania?

Kodowanie jest określeniem nieco węższym niż programowanie. Oznacza przetwarzanie (zapisywanie) informacji w postaci kodu, np. umownych znaków. Daną informację można zakodować, czyli zaszyfrować ją. W przypadku komputerów to właśnie za pomocą odpowiedniej sekwencji zaszyfrowanych wiadomości możemy wydać urządzeniu jakieś polecenie, by uzyskać określone działanie.

Napisanie takiej wiadomości to kodowanie. Dostarczenie jej komputerowi w formie opracowanej – w poprawnej kolejności i w taki sposób, aby maszyna mogła realizować pewne zdarzenia przyczynowo-skutkowe – to programowanie.

Kodowanie jest częścią składową całego złożonego procesu, jakim jest programowanie. I właśnie od tej umiejętności warto zacząć uczyć dziecko programowania.

Kiedy zacząć uczyć dziecko kodowania?

Aktualnie dzieci uczą się programowania, a więc także kodowania, już od pierwszej klasy szkoły podstawowej. Nie oznacza to jednak, że nauki kodowania nie można rozpocząć wcześniej. Maluch wcale nie musi umieć czytać czy pisać, by zacząć kodować swoje pierwsze wiadomości i polecenia. Choć oczywiście znajomość alfabetu i świata liczb będzie potrzebna, by dalej rozwijać te umiejętności.

Kodowanie dla dzieci w przedszkolu

Już przedszkolaki mogą rozpocząć naukę kodowania! Co więcej, tego rodzaju gry i zabawy można połączyć z ćwiczeniem rozróżniania kolorów, części ciała, kierunków i położenia. Naukę kodowania dla dzieci da się zorganizować na świeżym powietrzu – w ogrodzie czy w parku. Można także wykorzystać dostępne w domu artykuły – papier i kredki, plastelinę, klocki, zabawki. I wcale nie trzeba inwestować w kosztowne pomoce edukacyjne – wszystko można przygotować we własnym zakresie.

Cel zabawy w kodowanie dla dzieci

Zamysł zabawy z elementami kodowania jest jeden – zrealizować określony cel lub pozbyć się jakiegoś problemu, tworząc i kodując jego rozwiązanie. Zadaniem dziecka jest więc opracowanie potrzebnych informacji i podanie ich w odpowiedniej sekwencji.

Przykłady zabaw z kodowaniem dla dzieci:

• Podążanie po łamanej linii (najlepiej pod kątem 90°). Linię składającą się z prostych odcinków można narysować kredą na asfalcie, wytyczyć ją taśmą na trawie czy ułożyć taki tor z różnych przedmiotów. Zadaniem dziecka jest wydawanie poleceń w taki sposób, by osoba poruszająca się po linii z zakrytymi oczami, nie wypadła z niej. Można poruszać się stopa za stopą czy małymi kroczkami. Chodzi o to, by dziecko próbowało precyzyjnie podać liczbę i charakterystykę ruchów (dwa kroki w przód, obrót w lewo), które umożliwią prawidłowe przejście po linie.
• Zakodowanie wyjścia z labiryntu. Tego typu labirynt również można zbudować na zewnątrz, ale tę zabawę można także przenieść na kartkę. Jest to zabawa analogiczna do powyższej – dziecko określa, jakie ruchy musi wykonać postać (np. narysowany na kartce ludzik, samochodzik), by wydostać się na wolność.
• Zabawy na torze przeszkód. To również ten sam tym zabawy. Chodzi o to, aby dziecko pokierowało postacią w taki sposób, by przeszła bezpiecznie przez tor, omijając przeszkody. Takie zabawy umożliwiają także liczne łamigłówki dla dzieci, proste gry planszowe i pierwsze gry komputerowe dla dzieci.
• Kodowanie obrazków. Tu już przyda się umiejętność liczenia (wystarczy do 10) i znajomość alfabetu. To poniekąd zabawa związana z popularną grą w „statki”. Prosty rysunek należy nałożyć na planszę ze współrzędnymi. Plansza powinna mieć formę kratek. Obrazek tworzą po prostu odpowiednio pokolorowane kwadraty. W pionie i poziomie okienka planszy są oznaczone liczbami i literami alfabetu. Dziecko może albo zakodować współrzędne dla danego obrazka, podając odpowiednie liczby i litery dla konkretnych kolorów i ich położenia, albo na odwrót – sugerując się współrzędnymi, narysować obrazek (pokolorować odpowiednie pola).
• Gry logiczne. Planszówki i gry komputerowe, które uczą i ćwiczą kodowanie, to wartościowe pomoce dydaktyczne. Gwarantują dzieciom świetną zabawę, są przystosowane do ich wieku i poziomu rozwoju, stopniowo rozwijają wiedzę i umiejętności. Wykorzystują ciekawą fabułę i bohaterów, w których dzieciom będzie łatwo się wcielić.

Kodowanie dla dzieci z Gigantami Programowania

Nauka kodowania jest jednym z głównych elementów kursów Gigantów Programowania dla najmłodszych. To jednak zaledwie wstęp do nauki programowania. Na zajęciach z Gigantami dzieci zdobywają podstawową, ale szeroką wiedzę, uczą się opracowywać i stosować kod, by zrealizować cel w postaci działającego dodatku do gry, całej gry czy programu. Wszystkie kursy Gigantów Programowania (niezależnie od czasu trwania i formy nauczania) zostały opracowane w taki sposób, by dziecko uczyło się poziomami i dzięki temu stopniowo poszerzało swoją wiedzę.

Kodowanie za pomocą obrazków, czyli coś dla najmłodszych

W podstawowych kursach Gigantów Programowania uczestniczyć mogą dzieci już od 7. roku życia, jedynym wymaganiem jest umiejętność posługiwania się myszką, czytania i liczenia do 20. Na takich pierwszych zajęciach dzieci same nie piszą kodu, a jedynie łączą jego elementy, by stworzyć własne interaktywne elementy. Wykorzystują pierwsze, proste, obrazkowe języki programowania np. Scratch. W tym wypadku elementy kodu mają formę puzzli, które należy poprawnie ze sobą połączyć.

Kodowanie w środowiskach programistycznych

Tak samo ważna jak umiejętność tworzenia kodu, jest nauka jego wykorzystywania i opracowywania. Dlatego w trakcie pierwszych zajęć z Gigantami Programowania dzieci uczą się programowania w znanych środowiskach programistycznych, z wykorzystaniem popularnych platform. Są to m.in. platformy do tworzenia gier, aplikacji i programów takie jak Make Codu, Kodu Game Lab, Roblox czy Unity. Środowiska te dzieci będą mogły wykorzystywać do samodoskonalenia się podczas pełnej frajdy zabawy, ale nie tylko! Na przykład Unity jest środowiskiem profesjonalnym, które będzie towarzyszyło młodemu programiście przez wiele lat!

Nauka języków programowania dla dzieci

Podczas zajęć z Gigantami Programowania młodzi ludzie poznają także różne języki programowania, oczywiście cały czas podczas świetnej zabawy. Uczniowie szkoły podstawowej (już po pierwszych kursach ze Scratcha i modyfikowania świata gier) uczą się m.in. Pythona, co po odpowiednim czasie wytężonej pracy i ćwiczeń pozwoli im realizować już samodzielne i nieco większe projekty.

FAQ:

Kiedy zacząć uczyć dzieci kodowania?

Już w przedszkolu! Do pierwszych gier i zabaw z kodowaniem nie jest potrzebny nawet komputer. Pierwsza klasa szkoły podstawowej to idealny czas na start właściwej nauki kodowania i programowania, np. na podstawie gier komputerowych i z wykorzystaniem pierwszych obrazkowych języków programowania.

Jak uczyć dzieci kodowania?

Kodowania dzieci mogą uczyć się na przykładzie różnych gier, zabaw, planszówek lub platform edukacyjnych w internecie. Dobrym pomysłem jest też kurs programowania dla dzieci np. z Gigantami Programowania. Podczas takich zajęć, pod okiem wykwalifikowanych nauczycieli, dzieci pracują z kodem, poznają pierwsze języki programowania, mechanizmy i zasady tworzenia programów, a teorię wykorzystują od razu w praktyce.

Jak wyglądają zajęcia z kodowania dla dzieci z Gigantami Programowania?

Na zajęciach z Gigantami Programowania nauka kodowania to tylko część przekazywanej wiedzy. Dzieci na przyjemnym przykładzie swoich ulubionych gier komputerowych, światów i postaci uczą się szerokich podstaw programowania, m.in. zasad i mechanizmów działania programów. Tworzą własne gry, programy i aplikacje, a wszystko to z indywidualnym wsparciem doświadczonych nauczycieli, w konwencji zabawy i zdrowej rywalizacji.