Internet jest piękny i potrzebny – pozwala poznawać świat i rozwijać się, komunikować się i nawiązywać relacje, dostarcza rozrywki i ułatwia mnóstwo spraw dnia codziennego. Mimo to jest też pełen zagrożeń – to cyberprzestępstwa, ale również hejt i przemoc, naruszenia prywatności, manipulacja i uzależnienie od sieci. Jak się przed tym bronić, jak zadbać o bezpieczeństwo w sieci? Należy poznać wroga i nie dać mu się podejść!

Bezpieczeństwo dzieci w internecie. Wskazówki dla młodego człowieka!

Korzystania z internetu trzeba się nauczyć – lecz nie tak jak gry na gitarze czy w piłkę nożną. W internecie jeden błąd może kosztować naprawdę dużo i prowadzić do poważnych problemów. Dlatego jeszcze przed rozpoczęciem korzystania z sieci, warto dowiedzieć się, jakie zagrożenia można w niej spotkać i jak ich uniknąć.

Tę wiedzę warto też pogłębiać i aktualizować na bieżąco – wciąż pojawiają się nowe metody oszustw, a niektóre są wręcz „doskonałe”! O pomoc warto poprosić rodziców, nauczycieli lub inne dorosłe bliskie osoby, które będą w stanie wytłumaczyć niektóre niezrozumiałe zjawiska i ich skutki.

Cyberprzemoc a zasady bezpieczeństwa w sieci

Cyberprzemoc może mieć różne formy i nasilenie, lecz zawsze jest formą przemocy i agresji. Jeśli masz własne profile w mediach społecznościowych, na platformach do gier lub w innych serwisach online, musisz być ostrożny. Ktoś (nawet ktoś, kto Cię nie zna), może np.:

• przerobić Twoje zdjęcia i filmy w sposób ośmieszający i opublikować je,
• rozprowadzać fałszywe i krzywdzące informacje na Twój temat,
• komentować Twoje wpisy w sposób złośliwy, obrażać Cię,
• zdradzić Twoje sekrety i prywatne informacje,
• włamać się na Twoje konta i podszyć się pod Ciebie.

Nawet jeden z pozoru niewinny żart może przemienić się w nękanie – takich wpisów czy komentarzy może w sieci pojawić się mnóstwo, mogą być kopiowane i rozpowszechniane przez długi czas i na różne sposoby, a sprawcy cyberprzemocy – nie do wykrycia. Uważaj, jakie informacje i materiały udostępniasz, i komu.

Jeśli doświadczysz agresji lub nienawiści w sieci, zawsze powiedz o tym rodzicom lub nauczycielom albo skorzystaj z telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży. Jeśli jesteś zaniepokojony czyjąś postawą, zrób użytek z opcji blokowania lub zgłoszenia naruszenia. Sam pamiętaj o kulturze w internecie!

Cyberoszuści a zasady bezpieczeństwa w sieci

Zawsze pamiętaj też, że osoba, z którą rozmawiasz w sieci, może być kimś zupełnie innym, niż myślisz. A informacje, które jej udostępnisz, mogą zostać wykorzystane przeciwko Tobie. Nawet rozmawiając z kimś, kogo w rzeczywistości znasz (np. z kolegą z klasy), musisz uważać – jeśli ktoś się podszywa pod tę osobę, może wyłudzić od Ciebie wrażliwe informacje lub przesłać materiały, za pomocą których wprowadzi wirusa na twoje urządzenie.

Podwójną uwagę zachowaj w kontaktach z nieznajomymi – np. na forach czy w grupach. Nie możesz wykluczyć, że rozmawiasz z cyberprzestępcą lub osobą, która chce Cię skrzywdzić, wykorzystać do własnych celów, ośmieszyć albo namówić do złego zachowania.  

Zawsze ustalaj bezpieczne nicki i silne hasła, które będziesz co jakiś czas zmieniać. Nie akceptuj zaproszeń od nieznajomych, nie odczytuj podejrzanych wiadomości i nie otwieraj załączników, które w nich się znajdują. Jeśli poznajesz nową osobę w sieci, bądź ostrożny – nie podawaj swoich danych i nie wysyłaj zdjęć. Opowiedz o niej bliskim!

Szkodliwe strony i treści a zasady bezpieczeństwa w sieci

W internecie publikować może każdy. Każdy może przedstawić kłamstwo jako prawdziwą informację. Nie możesz wierzyć wszystkiemu, co przeczytasz lub zobaczysz w internecie. Korzystaj tylko ze sprawdzonych i bezpiecznych serwisów, a jeśli czegoś nie jesteś pewien, sprawdź to lub poproś bliskich o pomoc.

W internecie możesz natknąć się na treści, które są niebezpieczne i negatywne w odbiorze – pornograficzne, pokazujące przemoc, nawołujące do dyskryminacji, obrażające innych ludzi, zachęcające do niewłaściwego zachowania. Samo ich oglądanie jest nieprzyjemne i prowadzi do złych emocji – lepiej je pominąć!

Naruszenia prywatności a dzieci i młodzież w sieci

Na pewno wiesz, że wszystko, co umieścisz w internecie, już w nim zostanie.

Dlatego zawsze przed wrzuceniem zdjęcia czy filmu, przed napisaniem komentarza, przed wysłaniem wiadomości, przed podaniem danych zastanów się, czy powinieneś to zrobić. Czy to może obrócić się przeciwko Tobie lub innym? Czy masz zgodę osoby, która jest na zdjęciu lub filmie?

Co za dużo, to niezdrowo. Uzależnienie od sieci!

Nie ma nic złego w korzystaniu z internetu, jeśli jest się świadomym jego zagrożeń i podchodzi się do niego z ostrożnością i nieufnością. Mimo to trzeba też pamiętać, że internet może uzależnić i stać się nałogiem! Nie korzystaj z internetu całymi dniami, zadbaj o czas na „analogowe” aktywności – spotkania ze znajomymi, jazdę na rowerze, grę w piłkę, rysowanie, czytanie książek, śpiewanie, czy cokolwiek innego zechcesz.

Czym grozi uzależnienie od internetu? Przestaniesz z niego „wychodzić” – będziesz żyć tylko online i czuć się coraz bardziej samotnie. Możesz stracić wielu przyjaciół i zaufanie rodziny i przestać realizować swoje pasje. A jeśli już będziesz zmuszony do wylogowania się, staniesz się smutny i zły – nikt nie chce tak żyć!

Spędzanie czasu online szkodzi też organizmowi – cierpią zwłaszcza oczy i kręgosłup. Musisz zadbać o przerwy i codzienny ruch. To może być nawet spacer!

Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Wskazówki dla rodziców!

• Internet może być przyjazny nawet dla kilkulatków i świetnie wspierać naukę i rozwój małych dzieci. Jednak już w momencie, gdy rodzice pozwolą dziecku samodzielnie korzystać z sieci, powinni podjąć kilka kroków bezpieczeństwa!
• Warto wspólnie określić zasady korzystania z internetu – porę dnia, czas, rodzaje aktywności w sieci. Najmłodszych należy nadzorować, a starszych przestrzec przed internetowymi zagrożeniami.
• Małe dzieci powinny korzystać wyłącznie ze stron i aplikacji, które zostały wcześniej sprawdzone przez rodziców lub specjalistów. Ich źródło musi być pewne i bezpieczne, a one same – stworzone specjalnie dla dzieci (z pomocą przychodzi Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę i katalog BestApp). 
• Czy warto zainstalować program do kontroli rodzicielskiej? W przypadku najmłodszych dzieci zdecydowanie tak! W ten sposób młody człowiek, zanim nauczy się dostrzegać i reagować na zagrożenia, będzie w pełni bezpieczny w sieci.
• Warto też obserwować dziecko, które korzysta z internetu oraz śledzić jego internetową aktywność (zwłaszcza profile w mediach społecznościowych). Dzięki temu rodzice mogą wyłapać pierwsze oznaki nękania w sieci lub zwrócić uwagę na treści czy materiały, które nie powinny być udostępniane.
• Jeśli sam młody człowiek sygnalizuje rodzicom podejrzane treści lub działania, powinny one zostać zgłoszone dalej – do odpowiednich organów.
• O bezpieczeństwie w sieci należy dużo rozmawiać z dziećmi. Choć często okazuje się, że młodzi ludzie mają większe niż ich rodzice pojęcie o rodzajach internetowych oszustw, to jednak nie zawsze mają już wykształcone postawy obronne czy wystarczająco dużo podejrzliwości.
• Warto też dbać o rozwój cyfrowych kompetencji dziecka. Na zajęciach w szkole Gigantów Programowania zawsze poświęcamy dużo czasu zagrożeniom w sieci, a jednocześnie uczymy, jak w pełni wykorzystać jej potencjał.

FAQ:

Jak zadbać o bezpieczeństwo w sieci dla dzieci i młodzieży?

Należy rozmawiać z dziećmi i edukować je z zakresu zagrożeń w internecie i rozwoju nowych technologii, uczyć postaw obronnych i nieufności, a jednocześnie mądrego korzystania z sieci. 

Jakie zagrożenia mogą spotkać dzieci w internecie?

M.in. cyberprzemoc – hejt, mowę nienawiści i nękanie, cyberoszustwa – wyłudzenia danych i kradzieże tożsamości oraz naruszenia prywatności, niebezpieczne treści i uzależnienie.

W jaki sposób bronić się przed zagrożeniami w internecie?

Być nieufnym i ostrożnym – nie korzystać z niesprawdzonych serwisów, nie mówić zbyt wiele o sobie, nie udostępniać publicznie informacji, nie klikać w nieznane linki, pomijać szkodliwe treści i zgłaszać je, dbać o higienę pracy przed komputerem.

Sprawdź nasze kursy programowania